Oyun terapisi, çocukların duygu ve düşüncelerini oyun ve oyuncaklar aracılığıyla ifade etmelerini sağlayan özel bir terapi yöntemi olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Çocuğun kendisini ev ortamında hissederek ve birbirinden eğlenceli oyunlar oynayarak duygu ve düşüncelerini ortaya koyduğu çocuk merkezli oyun terapilerinde uzmanlar ile çocuklar baş başa kalarak etkili bir süreci takip ederler.
3 yaşından 10 yaşına kadar olan tüm çocuklar için etkili bir yöntem olan oyun terapileri, seanslar halinde yürütülür ve bir seans genellikle 50 dakika kadar sürer. Çocuğun içinde bulunduğu durum ve ihtiyaçlara göre seans sayıları kliniğimiz tarafından ve uzman psikologlarımızın incelemeleri sonucunda haftada bir veya iki defa olacak şekilde planlanır.
Kendini ifade etmekte zorlanan ve bir takım kaygı ve korkuları yaşayan çocukları, içinde bulundukları durumdan ve kaygılardan kurtarmak ve daha özgür ve rahat olmalarını sağlayan oyun terapileri, onların daha cesur olmalarını sağlar.
Yaşadıkları duygusal sorunların üstesinden gelemeyen çocuklar için oldukça etkili bir yöntem olan oyun terapileri uzmanalar tarafından verilmeli ve çocuğun kendisini özgür hissetmesi sağlanmalıdır. Kliniğimizin uzman psikologları tarafından özenle uygulanan çocuk merkezli oyun terapileri, onların her alanda kendilerini güvende ve rahat hissetmelerini ve hayata daha olumlu bakmalarını sağlayacaktır.
Oyun terapisti, çocuk tarafından oluşturulan oyun dünyasına onunla birlikte giderek çocuğun oyun dilini konuşan ve onu anlamaya yarayan bir terapi türüdür. Çocuklar oyun oynarken gerçek hayatı içselleştirir ve gerçek yaşamın bir parçası olarak görürler.
Oyun terapisi, bu alanda yeterli eğitim almış ve alanında uzman bir oyun terapisti tarafından, çocuğun doğasına en uygun oyun yöntemi ve oyuncaklarla oluşturulmuş özel bir ortamda kullanılmaktadır. Çocuğun güven veren, terapötik bir ilişki kurarak kendini ifade ettiği, ilaçsız bir terapi ve tedavi yöntemidir. Bu nedenle eğitimsiz olanlar ve ebeveynler evde oyun terapisi uygulayamazlar.
Yetişkinlerin aksine çocukların duygularını anlayabilmeleri ve konuşma becerilerini gösterebilmeleri için alışık oldukları bir ortama ihtiyaçları vardır. Kendilerini rahat hissetmedikleri ortamlarda farklı davranırlar. Bu nedenle yetişkinlerde uygulanan tedavi yöntemleri çocuklarda başarılı olamayabilir. Terapide çocukların hayal gücü, onları daha kolay ifade etme üzerine kuruludur. Bunu desteklemek için oyuncaklar kullanılır. Bu şekilde duygusal sorunlarını ortaya çıkarmak isterler. Oyun terapisinin amacı çocuğu iyileştirmektir.
Profesyonel terapistler tarafından uygulanan terapilerden sonra çocuklarda olumlu değişiklikler hızla fark edilir. Çocuklara verilecek terapilerin sayısı önceden belirlenemez ve bu süreç terapilere başladıktan sonra çocuğun durumu ve ihtiyaçlarına göre belirlenmelidir.
Bazı çocuklar için 10 seans yeterli olurken, bazı çocuklar 2 yıl boyunca terapiye ihtiyaç duyabilir ya çok daha az bir seansta kendini rahatça ifade etme yeteneği kazanabilir. Yapılan araştırmalara göre çocuklarda ortalama 13-16 seans terapi sonrasında tam ve etkili iyileşme gözlemleniyor. Seans sayısı çocuğun nelerden etkilendiğine, travmanın derecesine ve yaşına göre değişir. En önemli şey, çocuğun sorunları kötüleştiği anda desteğin sağlanmasıdır.
Çocukların hayal dünyalarına ulaşmada ve gerçek yaşama olan bakış açılarını anlamada son derece etkili bir yöntem olan otun terapileri daha çok 3 yaşından itibaren uygulanabilir. Çocukların gelişim özelliklerine göre 2 yaş ile 10 ve hatta çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimine göre 12 yaşına kadar etkili şekilde uygulanabilir.
Uzman psikologlar tarafından günümüzde sıklıkla kullanılan birçok etkili ve verimli oyun terapi yöntemleri bulunmaktadır ve bu yöntemler çocuğun içinde bulunduğu durama göre tercih edilir. Oyun terapisi örneklerini genel olarak sınıflandırır ve daha fazla kullanılan yöntemleri dikkate alırsak iki türlü oyun terapisinden söz edebiliriz.
Dünyada ve ülkemizde en sık kullanılan oyun terapisi yöntemleri şunlardır;
Ancak bu iki temel oyun terapisinin yanında, çocuk merkezli oyun terapileri, deneyime dayalı oyun terapileri, gelişimsel oyun terapileri gibi yöntemleri de bulunmaktadır.
Eski yöntemlerden biri olan odaklanmamış oyun terapisi, birçok teorinin iyileştirici yönlerine sahiptir. Terapistin değil çocuğun önderlik ettiği bu yöntemin en önemli yönü çocuk merkezlidir ve bu yöntem yönlendirilmemiş yöntemdir. Yani çocuk merkezli oyun terapilerinde kontrol tamamen çocuğun elindedir ve uzman terapistler gözlemci olarak oyuna katılırlar.
Çocukların yaşamları içinde karşılaştıkları sorunların çözümü noktasında etkili olarak kullanılan çocuk merkezli oyun terapileri Türkiye’de de son yıllarda daha fazla kullanılan ve tercih edilen yöntemler arasındadır.
Bu terapötik yöntem, çocuklarda ağrıya neden olan sorunları tespit ederek oyun yoluyla çözüm bulmaya dayalı bir yaklaşımdır. Bu nedenle deneysel oyun terapisini diğer oyun terapisi türlerinden ayıran temel fark, oyunun işleyişini çocuğa bırakmak ve oyun sırasında odaklanmamaktır.
Bu özel yöntem tamamen çocuğun yönlendirmesi ile başlatılan oyun sürecinde, çocuğun kendisini, düşüncelerini ve kaygılarını ele verdiği ve çözümü konusunda ip uçlarını gösterdiği bir yöntemdir.
Çocuğun bireyselliğinin ön plana çıkartıldığı çocuk merkezli oyun terapilerinde çocuklar kendilerini keşfetmeyi ve çevrelerini daha iyi tanımayı öğrenilirler. Bu terapide çocuğa rehberlik edilmediği için, farkında bile olmadığı ihtiyaçlarını keşfeder ve ifade edemediği birçok zorluğun üstesinden gelir.
Bu nedenle Avrupa’da çocuklar psikiyatrik ilaçlar verilmeden önce oyun terapisine yönlendirilmektedir. Tedaviden sonra tekrar klinik değerlendirme yapılır. Ülkemizde son yıllarda çocuk merkezli terapinin önemi aileler tarafından anlaşılmaya başlanmıştır.
Çocuk oyunları, çocukların kendilerini ifade etmelerinin en rahat yolu olarak bilinir ve öyle de kabul edilir. Kliniğimizin uzman psikologları tarafından uygulanan çocuk merkezli oyun terapisinde çocuklar, oynadıkları oyun kapsamında yaşamları içinde istediklerini, düşüncelerini ve hayata bakış açılarını rahat bir şekilde dile getirirler. Farklı oyun tarzları geliştirilirken, uzman psikologlarımız çocukları en iyi şekilde gözlemleme ve bir sonuca varma imkanını yakalar ve ona göre tedavi süreçleri başlatırlar.
Bu açıdan çocuk merkezli oyun terapilerinin etkili olduğu durumlar şunlardır;
Bunların haricinde herhangi bir kronik hastalığı olan çocuklar için de kullanılan çocuk merkezli oyun terapilerinde, çocuklar yaratıcılıklarını geliştirmeyi ve kendi ihtiyaçlarını karşılamayı öğrenirler. Terapi esnasında oynanan oyunların çocukların yaşamlarına etkisi ve sonuçları uzman psikologlarımız tarafından en iyi şekilde yapılan gözlemlerle ortaya çıkartılır. Bu sayede oyun oynarken kendilerini ve bilinç altındaki düşüncelerini ele veren çocukların analizi uzman psikologlarımız tarafından yapılarak bir sonuca varılır.
Kliniğimizin uzman psikologları tarafından, çocuklar için oyun merkezli olarak oluşturulan sağlıklı bir ortam, onların kaygı ve öfkelerini, kısacası tüm düşüncelerini ortaya çıkartacaktır. Oyunun tüm faydalarını düşündüğümüzde kesinlikle bir terapist yardımıyla rahatlatıcı bir etkiye sahip olduğunu ve sorunların azalmasına yardımcı olduğunu söyleyebiliriz.
Bu açıdan bakıldığında çocuk merkezli oyun terapilerinin faydaları olarak şunlar söylenebilir;
Oyun terapisi, çocuklarımızın her gün oynadığı oyunlardan biraz farklı olarak uygulanır ve bilinç altında çocukların kendilerini ele vermeleri sağlanır. Kliniğimizden yardım alan ailelerin çocukları, çocukların özel durumlarına göre geliştirilen çocuk merkezli oyun terapileri ile yaşadıkları pek çok sorunun üstesinden gelebilirler.
